एजेन्सी– अल्जेरियामा एक विवादास्पद राष्ट्रपतिको चुनावमा बिहीबार पोल खुलेको छ। आलोचकहरूले भने कि अलोकप्रिय पूर्व सरकारसँगको सम्बन्धका कारण सबै उम्मेद्वारहरूलाई सफा गर्नुपर्छ।
अप्रिलमा दुई दशक लामो शासन पछि देशव्यापी शान्तिमय विरोधको क्रममा पूर्व राष्ट्रपति अबेलाजीज बुट्टेफ्लिकालाई बाहिर निकाले पछि यो पहिलो मतदान हो। फेब्रुअरीमा हिरक भनेर चिनिने अभूतपूर्व नेतृत्वविहीन बिरोध आन्दोलन पछि मतपत्र दुईपटक स्थगित भएको थियो।
चुनाव जित्नका लागि उम्मेदवारले ५० प्रतिशतभन्दा बढी मत सुरक्षित गर्नुपर्नेछ। यदि कोहीले त्यसो गर्नको लागि प्रबन्ध गर्न सकेन भने, ती दुई प्रमुख उम्मेदवारहरू केहि हप्ताको समयमै रन अफमा जान्छन्।
२ करोड ४० लाख भन्दा बढी मानिस मतदानका लागि योग्य छन्, तर धेरैले घरमा बस्ने भनिएको चुनावलाई बहिष्कार गर्न यथास्थिति जोगाउन डिजाइन गरिएको हो।
प्रदर्शनकारीहरु भन्छन् कुनै पनि चुनाव स्वतन्त्र वा निष्पक्ष हुन सक्दैन जबसम्म पुरानो गार्ड सत्तामा रहन्छ र सेनाले देशको राजनीतिक जीवनमा संलग्न रहन्छ।
कतार युनिभर्सिटीका मोहम्मद किरातले भने कि विद्रोहको सुरुदेखि नै प्रदर्शनकारीहरु “राजनीतिक प्रणालीको आमूल परिवर्तन’’ चाहन्थे, तर त्यो कार्यान्वयन हुन सकेको छैन। “राष्ट्रपति पदका लागि ५ जना उम्मेद्वारहरू पूर्व शासनका हुन्। त्यसोभए उनीहरूले कस्तो प्रकारको कुरालाई आफ्नो एजेन्डामा ल्याउन लागेका छन्?’’ किरातले अल जजीरालाई भने।
“भोटलाई हेरफेर गर्ने धेरै अवसरहरू छन् र त्यसैले मानिसहरू जान्न चाहँदैनन्। मलाई लाग्दैन कि आज हामी ५० प्रतिशतभन्दा बढी जनताले मतदान गर्ने छौं।’’
विरोध अपेक्षित
विदेशमा, चुनावी प्रक्रिया गत शनिबार शुरू भयो। पेरिस लगायत धेरै फ्रान्सेली शहरहरूमा अल्जेरियाका प्रदर्शनकारीहरूले मतदान केन्द्रको अगाडि चुनाव विरोधी प्रदर्शन गरे।
अल्जेरियाको स्वतन्त्र निर्वाचन अनुगमन प्राधिकरण (एएनआईई) का अनुसार जुन सेप्टेम्बरमा मतदानको निरीक्षण गर्न गठन गरिएको थियो, विदेशमा बसोबास गर्ने ९०,००,००० मध्ये २० प्रतिशतले मतदान भइसकेका छन।
प्रदर्शनकारीहरू बिहीबारको चुनाव पनि रद्द गर्न कटिबद्ध छन्। बुधवार अल्जेरियामा फ्रान्सेली उपनिवेश शक्तिको बिरूद्धमा ठूलो प्रदर्शनलाई वार्षिकोत्सवको अवसरमा हजारौं अल्जेरियालीहरूले राष्ट्रपतिको मतलाई अस्वीकार गर्न राजधानीको सडकमा ओर्लिए।
दंगाविरोधी दमन शक्तिहरूले प्रदर्शनलाई हिंस्रक रूपमा फैलाए र दर्जनौं मानिस घाइते भए। नौ महिना लामो बिरोध आन्दोलनको बाबजुद पनि सेनाले चुनावलाई राजनीतिक संकटबाट उम्कने एकमात्र मार्गको रुपमा स्वीकार गरेको छ र मतदाताहरुलाई ठूलो संख्यामा बाहिर जान आग्रह गरेको छ।
पाँच उम्मेवार बुटफ्लिकालाई ५ बर्षे लामो अवधिसम्म प्रतिस्थापन गर्न दौडिरहेका छन्। पूर्व प्रधानमन्त्री अली बेन्फ्लिस र अब्लालामाजिद तेब्बुनेस पूर्व पर्यटन मन्त्री अबेलेकादेर बेनग्रिनास पूर्व संस्कृति मन्त्री अजेजाडेन मिहौबी र एल मौस्ताकबल पार्टीका प्रमुख अबेलाजीज बेलाद छन्। तर सबैलाई ‘सत्ताधारी स्थापनाको हिस्सा’ को रूपमा हेरिएको छ, आलोचकका अनुसार।