मोरङ — मोरङको उर्लाबारी स्थित सुदर्शन बचत तथा ऋण सहकारी संस्थाले आर्थिक वर्ष ०७५/०७६ को वार्षिक कार्ययोजनामा प्रस्ताव राखेर साधारणसभाबाट पारित नै नगराई पथरीमा सेवा केन्द्र सञ्चालनमा ल्याएको खुलेको छ।
सस्थाले ९ औं वार्षिक साधारण सभा असोज ११ गते शनिवार उर्लाबारी ७ को उर्लाबारी पार्टी प्यालेसमा गरेको थियो। सहकारी संस्थाले सदस्यहरूलाई पठाएको साधारण सभामा प्रस्तुत हुने वार्षिक प्रतिवेदन पुस्तिकामा उल्लेख भएका छलफलका विषयमा समेत छलफल नभएको शेयर सदस्यहरू बताउँछन्।
प्रतिवेदनमा प्रस्ताव नं. १ मा अध्यक्षले प्रस्तुत गर्ने वार्षिक प्रतिवेदन माथि छलफल उल्लेख गरिएको छ। तर पुस्तकमा गत वर्षको प्रगती प्रतिवेदन र चालु आवको प्रस्तावित काय्र्र योजना नै प्रस्तुत गरिएन। अध्यक्षद्वारा प्रस्तुत प्रतिवेदन भनेर चुक्ता पूँजी,कुल निक्षेप, कूल कर्जा तथा सापटी , कुल आम्दानी , सञ्चालन मुनाफा र कुल कारोवारका प्रतिवेदन मात्रै प्रस्तुत गरियो।
विषय सूचीमा उल्लेख गरिएका छलफलका विषय नै साधारण सभामा छलफल नै नगराई कम्पनी शैलीबाट साधारण सभा सम्पन्न गर्ने गरेको सहभागिहरू बताउँछन्। पुस्तिकामा छलफलको चौथो नम्वरमा आव ०७५÷०७६ मा सञ्चालक समितिको निर्णयले भएका गरेका सम्पूर्ण कार्यहरूको अनुमोदन गर्ने उल्लेख छ। तर प्रतिवेदनमा के के निर्णय भए र के के अनुमोदन गर्नुपर्ने भन्ने उल्लेख छैन।
सामान्यतया साधारण सभा भन्दा अघि कुनै ठूलो निर्णय गर्नु पर्नु अवस्थामा मात्र बैठकले निर्णय गरी त्यो विषय साधारण सभामा टेवुल गरी पारित गराउनु पर्ने कानूनी ब्यवस्था छ। छलफलको सातौं र आठौं बुदामा क्रमश शेयर सदस्य र कर्मचारीलाई बोनस वितरणको कुरा उल्लेख छ। तर, गत वर्षको प्रगति प्रतिवेदनमा गत आवमा कति प्रतिशत बोनस वितरण गरियो भन्ने उल्लेख गर्न सहकारीले आँट गरेको छैन्। अझ रोचक पक्ष त सहकारी संस्थाको विनियम संसोधन र कोष ब्यवस्थापनको विषयलाई त छलफल मै लगिएन। पुस्तिकामा स्पष्ट देखिने गरी विनियमको कुन कुन परिच्छेदले कार्य सञ्चालनमा बाधा पु¥यायो र त्यसको सट्टामा के के थप्नु पर्ने भयो।
त्यसको कारण समेत खुलाई वार्षिक प्रतिवेदनमा उल्लेख गर्नु पर्ने कानूनी ब्यवस्था छ। विनियम संसोधन र कोषको व्यवस्थापनका विषयमा समेत सहकारीले खुलेर बोल्ने आँट गरेको छैन्। सहकारीमा कोषाध्यक्ष र ब्यवस्थापक कोषको जिम्मेवार ब्यक्ति हुन्छन्। सुदर्शन सहकारी मात्र त्यस्तो संस्था हो जहाँ कोषाध्यक्षले आफ्नो वार्षिक आय–ब्यय नै प्रस्तुत गर्दैनन। न त लेखापरिक्षण प्रतिवेदनमा कोषाध्यक्षको हस्ताक्षर नै हुन्छ।
प्रतिवेदनको लङ्फर्ममा मात्र सदस्य सङ्ख्या उल्लेख गर्ने सहकारी पनि सुदर्शन मात्रै हो। गत असोज ११ गते ९ औं साधारण सभाका अवसरमा प्रस्तुत गरिएको प्रतिवेदनमा मात्र संस्थाको सञ्चालक समिति ७ सदस्यीय भएको उल्लेख छ। ६ हजार ३१३ जना शेयर सदस्य रहेको सहकारीमा ७ सदस्यीय सञ्चालक समिति छ। त्यसमा पनि सञ्चालक समितिको नाम कतै उल्लेख छैन।
केही ब्यक्तिले सहकारीको नाममा कम्पनी चलाएर स्थानीय ब्यापारीहरूलाई सेवा पु¥याए पनि त्यो सहकारी मापदण्ड अनुसार छ कि छैन भन्ने विषयमा सरोकारवाला निकायको ध्यान जान जरुरी छ। सहकारीका लागि उर्लाबारी मलिलो भूमि हो। यहाँका समूदायमा आधारित सहकारीले सुदर्शनको जस्तो सेवा प्रवाह गर्न नसकेका होलान्।
तर , समूदायमा आधारित सहकारीले हरेक सदस्यलाई शेयर प्रमाण पत्र दिएका छन्। मुनाफा दिएको प्रष्ट खुलाएका छन्। साधारण सभामा वितरण गरिने प्रतिवेदन नै छर्लङ्ग हुन्छ। तर, सुदर्शन सहकारीले हाल गरिरहेको सेवा सदस्यका लागि ‘मूतको न्यानो’मात्र भएको सहकारी विज्ञहरू बताउछन्।
