काठमाडौं– क्यान्सर एक खतर्नाक रोग हो। भनिन्छ, ‘क्यान्सर त सत्रुलाई पनि नलागोस्।’ क्यान्सर एक भयावह रोग हो, जसको उपचार कठिन मात्र छैन, कतिपय अवस्थामा असंभव पनि।
यद्यपी क्यान्सरको लक्षण सुरुवाती अवस्थामै थाहा भयो भने, उपचार हुन्छ। क्यान्सरलाई जितेर सामान्य जीवनमा फर्किएकाहरु हाम्रै समाजमा धेरै छन्। क्यान्सर हुनुमा अनेक कारण हुन्छन्। त्यसमध्ये पनि अस्वस्थ्य जीवनशैली मूख्य कारण मानिएको छ। जीवनशैली भन्नसाथ खानपान जोडिने भइहाल्यो। खानपानकै कारण क्यान्सर लाग्न सक्छ।
रातो मासुः
सुंगुर र खसीको फलमासु खान मज्जा आउँछ। तर, यस्तो रातो मासु बढी खाने गर्नाले क्यान्सर लाग्ने जोखिम बढी हुन्छ। बार्बिक्यू गरिएका मासु र ससेजजस्ता मांस परिकार बढी खाने गर्नाले पनि क्यान्सरको जोखिम बढी हुन्छ। रातो मासु दिनमा १ सय ४० ग्रामभन्दा बढी खानु हुँदैन।
तारेको खानेकुराः
तारेको खानेकुरा बढी खाइयो भने शरीरमा एक्रिलामाइड नामक तत्वको सञ्चय बढ्छ, जसले पुरुषमा सन्तान उत्पादन गर्ने क्षमता कम गरिदिनेदेखि क्यान्सर लगाउनेसम्मको जोखिम बढाउँछ। उसिनेको खानामा एक्रिलामाइड तत्व कम हुन्छ। त्यसैले उसिनेको परिकार लाभदायक हुन्छ।
बोसोयुक्त मासुः
बोसोयुक्त मासु र जनावरको बोसो हालेर बनाइएको चिज, बटरजस्ता खाना भरिसक्के खानु हुँदैन। यस्ता खानाले क्यान्सर हुने जोखिम बढाउँछन्। मासुको सट्टा माछा खानु उपयुक्त हुन्छ।
नुनः
दिनमा छ ग्रामभन्दा बढी नुन खानु हुँदैन। नुन बढी खाने गर्नाले उच्च रक्तचाप र हृदयाघातको मात्र नभई क्यान्सरको जोखिम पनि बढी हुन्छ।
रक्सी तथा चुरोटः
रक्सीको लत लागेको छ भने दुई पेगभन्दा बढ्ता नखाने गर्नु स्वास्थ्यका लागि लाभदायक हुन्छ। बढी रक्सी खाने गर्नाले मुख, पाठेघर र स्तनसम्बन्धी क्यान्सर हुने जोखिम बढी हुन्छ। त्यसै चुरोट खाने मानीसलाई फोक्सोमा क्यान्सर हुने सम्भावना बढि हुन्छ।
