काठमाडौं – दक्षिण भारतका धेरै जसो भागहरूमा मरिचको खेती गरिन्छ। वास्तवमा मरिच भारतीय क्षेत्रको विस्तार उत्तर मलाबार र कोंकण देखि लिएर दक्षिणमा त्रावणकोर कोचीन सम्म सम्झिनु पर्दछ। मरिचलाई बिशेष आर्युवेधिक औषधीको रुपमा मानिन्छ।
कफ र खोकी लागेमा– दाना फुराएको मरिच मसिनो गरी पिनेर १ चम्चा सखरमा मुछेर सानो–सानो गोली बनाउनुहोस् र दिनको तीन–चार वटा गोली चुस्ने गर्नुहोस्, यस्तो प्रक्रियाले कफ निकाल्ने र खोकी ठीक गराउँछ।
कफ जमेर गाह्रो भएमा– फुराएको मरिचको धूलो १ चिम्टी १ चम्चा महमा फिटेर दिनको ३–४ पटक चाट्ने गरेमा केही दिनमै ठीक हुन्छ।
टाउँको दुखेमा– गाईको घिउ पाँच चम्चा कराईमा तताउनु र सात गेडा मरिचलाई डडाएर यसलाई सफा कपडामा छानेर टाउको दुखेको बेलामा तारेको घ्यूलाई कंचटमा लगाउँनाले ठीक गर्दछ।
आधा टाउको दुखेमा– मरिचलाई पिनेर लेप बनाई दाहिने साईडको कपाल दुखेमा देब्रेपटिको कंचटमा लेप लगाउने र देब्रे साईडकोे कपाल दुखेमा दाहिने साईडको कंचटमा लेप लगाउनाले आधा टाउको दुखेको ठीक हुन्छ।
रुघाखोकी लागेमा– १०–१५ दाना फुराएको मरिचलाई पिनेर मनतातो पानीमा फिटेर नियमित सेवन गरेमा बिग्रेको रुघाखोकी १ हप्तामै ठीक हुन्छ।
जाडोले कामज्वरो आएमा– एक डाडु घ्यूमा एक चम्चा मरिचको धूलो डडाएर कपुर २–४ पुरिया हालेर शरीर भरी मालिस गरेमा शरीर तातेर आउँछ र ठीक हुन्छ।
आँखामा रतन्धो भएमा– दहीमा फुराएको मरिच पिनेर सुत्ने बेलामा आँखामा लगाउने गरेमा एक–दुई हप्तामा ठीक गर्दछ।
आँखाको कुनैपनि रोगमा– गाईको घ्यूमा मरिचको धूलो तताएर भातमा मिसाएर खाने गरेमा आँखाका रोगहरु समन हुन्छन्।
घाँटी सुनिएमा, टंसिल बढेकोमा– पानीमा मरिच पिनेर लेप बनाएर घाँटीमा लगाउने गरेमा घाँटी सुनिएको, टंसिल बढेको आदि रोग निको हुनछ।
