काठमाडौंको प्रज्ञा प्रतिष्ठानमा आयोजित 'एकासीको गाईजात्रा' कार्यक्रममा समाजका विभिन्न मुद्दाहरूलाई समेटेर हास्यव्यंग्य प्रस्तुत गरियो।
अस्थिर राजनीति, सहकारी काण्ड, वैदेशिक रोजगारीका समस्यादेखि सुन काण्डसम्मका विषयमा प्रस्तुति दिइएको थियो। प्रस्तुतिमा नेपाली समाजमा व्याप्त विसंगति, भुइँमान्छेहरूको पीडा र राजनैतिक गतिविधिमा भएका खिचातानीमाथि प्रहार गरिएको थियो। तर, प्रस्तुतीकरणमा थोरै कमजोरीहरू पनि देखिए।
समाजका प्रमुख मुद्दामाथि व्यंग्य, तर हाँस्न नसकेका दर्शक
‘एकासीको गाईजात्रा’मा वर्षभरि भएका प्रमुख घटनाक्रममाथि व्यंग्य गरिए पनि दर्शकलाई खासै हँसाउन सकिएन। धेरै मुद्दामा व्यंग्य प्रस्तुत भए पनि ती मुद्दाहरू एउटै विषयमा अडिग हुन सकेनन्। अधिकांश प्रस्तुति वैदेशिक रोजगारी र सहकारी काण्डको वरिपरि मात्र सीमित भए।
प्रमुख कलाकारहरूको प्रस्तुति
- यमन श्रेष्ठको व्यंग्यात्मक गायन: श्रेष्ठले ‘काम गर्ने कालुराम, मकै खाने भालुराम’ शीर्षकको गीत गाएर देशका राजनीतिक हस्तीहरूलाई कडा व्यंग्यात्मक प्रहार गरे। उनले नेपाली समाजमा राजनीतिक हस्तक्षेपको तिखो आलोचना गरे।
- मनोज गजुरेलको ‘पागल’ अवतार: गजुरेलले सहकारी काण्डबाट पीडित पात्र ‘मनकुमार’ बनेर वैदेशिक रोजगारी, सहकारी समस्यामाथि कारुणिक व्यंग्य प्रस्तुत गरे। उनको प्रस्तुति दर्शकका लागि निकै मार्मिक रह्यो। सहकारीले ठगिएका मनकुमारले देशका मन्त्रीहरूसँग संवाद गर्दै आफ्नो पीडा व्यक्त गरे।
- प्रभात लामाको कुलमानको अवतार: लामाले कुलमान घिसिङको हुलिया प्रस्तुत गरेर दर्शकलाई हँसाए। तर, विद्युत् प्राधिकरणको समस्यामाथि गहिरो व्यंग्य प्रस्तुत गर्न नसकेकोमा प्रस्तुति केही फितलो भयो।
- सीता न्यौपानेको स्ट्यान्डअप कमेडी: न्यौपानेले स्ट्यान्डअप कमेडीमार्फत स्याङ्जा र झापा क्षेत्रलाई व्यंग्यको निशाना बनाए पनि शैक्षिक बेरोजगारी र डेरावाल-घरवालाबीचको विभेदको मुद्दा थप गहिराइमा उठाउन सकेनन्।
- शैलेन्द्र सिंखडाको स्त्रीद्वेषी हास्यव्यंग्य: वरिष्ठ हास्य कलाकार शैलेन्द्र सिंखडाको स्त्रीद्वेषी व्यंग्यले कार्यक्रमलाई कमजोर बनायो। उनले सन्दीप लामिछाने र गौशाला-२६ को मुद्दामाथि असंवेदनशील प्रस्तुति दिएका थिए। यो प्रस्तुति दर्शकलाई हँसाउन मात्र होइन, स्त्रीविरोधी दृष्टिकोणलाई पनि उजागर गर्ने शैलीमा आएको थियो।
- युमी गौतमको फरक प्रस्तुति: कक्षा ५ मा पढ्ने युमी गौतमले ‘नेपाली हो नि, गर्छ’ शीर्षकको व्यंग्यात्मक कविता वाचन गरिन्। उनले नेपाली समाजको मौलिक स्वभावमाथि व्यंग्य गर्दै दर्शकलाई हँसाउन सफल भइन्। उनी बाल कलाकार भए पनि प्रस्तुति निकै सबल रह्यो।
कार्यक्रमको समग्र मूल्यांकन
‘एकासीको गाईजात्रा’मा समेटिएका विषयहरू सशक्त भए पनि गहिराइमा पुग्न नसकेको टिप्पणी गरियो। प्रस्तुतिहरूमा धेरैजसो मुद्दाहरू सतही भए, जसले गर्दा दर्शकलाई गहिरो हास्यव्यंग्य प्रदान गर्न सकेन।
समग्रमा ‘एकासीको गाईजात्रा’ले केही प्रभावकारी प्रस्तुति दिए पनि हास्यव्यंग्यको तीखोपन गुमेको देखियो।
