काठमाडौँ - अर्थमन्त्री विष्णुप्रसाद पौडेलले बैंकिङ र वित्तीय प्रणालीमा चेक अनादरजस्ता कसुरजन्य कार्यहरूको अनुसन्धान, अभियोजन र कारबाहीलाई व्यवस्थित र प्रभावकारी बनाउन ‘बैंकिङ कसुर तथा सजाय ऐन, २०६४’ लाई संशोधन गर्न बनेको विधेयक, २०८० संसद्मा दर्ता भएको जानकारी दिए।
चेक अनादर र बैंकिङ कसुरको अनुसन्धान र कारबाहीलाई सुधार गर्न विधेयक
अर्थमन्त्री पौडेलले पछिल्ला दिनहरुमा बैंकिङ कसुर र चेक अनादरसम्बन्धी घटनाहरु उल्लेख्य रूपमा बढेको बताए। यसलाई थप व्यवस्थित गर्नका लागि यो विधेयक कानुनको रूपमा कार्यान्वयनमा आउनुपर्ने धारणा व्यक्त गरे।
आर्थिक जरिवाना प्राथमिकता: सांसद स्वर्णिम वाग्ले
अर्थ समितिको बैठकमा सांसद स्वर्णिम वाग्लेले बैंकिङ कसुरमा जेल सजायको सट्टा आर्थिक जरिवाना गर्ने कानुन ल्याउनुपर्ने धारणा राखे। उनले विश्वव्यापी रूपमा पनि चेक अनादरजस्ता अपराधमा आर्थिक जरिवानाको व्यवस्था रहेको बताए।
संसद् र संसदीय समितिका कार्य प्रभावकारी बनाउनुपर्ने
अर्थमन्त्री पौडेलले संसद् र संसदीय समितिका कार्य प्रभावकारी रूपमा अघि बढ्न नसकेको भन्दै, संसद्मा दर्ता भएका विधेयकहरु चाँडो टुङ्ग्याइनुपर्नेमा जोड दिए। सांसद पदम गिरीले संसद्को विधायिकी भूमिका कमजोर भएको धारणा राखे र समितिको बैठक प्रभावकारी हुन नसक्दा धेरै विधेयक अड्किएको बताए।
विधेयकको मस्यौदा र कानुनी सुधार
गत वर्षको मन्त्रिपरिषद् बैठकले ‘बैंकिङ कसुर तथा सजाय ऐन, २०६४’ लाई संशोधन गर्न बनेको विधेयक, २०८० को मस्यौदा स्वीकृत गरेको थियो। यस विधेयकले चेक अनादरसम्बन्धी कानुनी उपचारलाई एकरुप बनाउनुपर्ने सर्वोच्च अदालतको आदेश र महान्यायाधिवक्ताको कार्यालयको अध्ययनका आधारमा तयार पारिएको हो।
विधेयकका मुख्य प्रावधानहरू
- चेक जारी गर्दा रकम मौज्दात नभएको व्यवस्था: विधेयकमा कुनै व्यक्तिले आफ्नो खातामा रकम मौज्दात नभई चेक जारी गर्न नहुने व्यवस्था गरिएको छ।
- चेक अनादरको प्रमाणिकरण: चेकको भुक्तानी गर्न आवश्यक रकम खातामा मौज्दात नदेखिएमा बैंकले चेक फिर्ता गर्नुपर्नेछ।
- चेक अनादरको म्याद र प्रक्रिया: ३० दिनको म्यादपछि पनि खातामा पैसा उपलब्ध नभएमा चेक अनादर भएको प्रमाणित गर्न प्रक्रिया अघि बढ्नेछ।
- आर्थिक जरिवाना र कैद सजाय: विधेयकले चेक अनादरको प्रमाणित भएमा चेक जारी गर्ने खातावालाबाट बिगोबमोजिम रकम भराई पाँच प्रतिशत जरिवाना लगाउने र चेक काटिएको रकमका आधारमा कैद सजाय तोक्ने मस्यौदा तयार पारिएको छ।
