काठमाडौं - नेपालमा दैनिक १८ देखि २० जनासम्मले आत्महत्या गर्ने गरेको तथ्यांक नेपाल प्रहरीले सार्वजनिक गरेको छ। आर्थिक वर्ष २०८०/८१ मा ७ हजार २ सय २३ जनाले आत्महत्या गरेका छन्। यो तथ्यांकले देशभर आत्महत्याका घटनामा ठूलो वृद्धि भएको देखाएको छ।
डिप्रेशन आत्महत्याको प्रमुख कारण
नेपाल प्रहरीको रिपोर्ट अनुसार ६० प्रतिशत आत्महत्याको कारण गम्भीर प्रकारको डिप्रेशन (उदासीनता) हो। मानसिक स्वास्थ्यसम्बन्धी समस्याहरू, विशेषगरी डिप्रेशन, आत्महत्याको प्रमुख कारण बनेको छ। विशेषज्ञहरूले मानसिक स्वास्थ्यमा ध्यान दिनुपर्ने आवश्यकतालाई जोड दिएका छन्।
विश्वव्यापी आत्महत्याको अवस्थाः डब्ल्यूएचओको आँकडा
विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्ल्यूएचओ) का अनुसार विश्वभर प्रतिवर्ष ८ लाखभन्दा धेरै व्यक्तिले आत्महत्या गर्ने गर्छन्। यो आँकडामा ७७ प्रतिशत आत्महत्याहरू कम र मध्यम आय भएका देशमा हुने गरेको छ। नेपाल जस्ता विकासशील देशहरूमा यो समस्या गम्भीर देखिएको छ।
परिवार र साथीहरूलाई सावधानी अपनाउन सुझाव
विशेषज्ञहरूको भनाइमा आत्महत्या गर्ने सोच भएका व्यक्तिहरूले प्रायः संकेत दिन्छन्। यदि परिवारका सदस्य वा साथीहरूले ध्यान दिएर उनीहरूको मनोदशा बुझेर समयमै सावधानी अपनाएमा आत्महत्याको जोखिम कम गर्न सकिन्छ। आत्महत्या रोकथामका लागि मानिसहरूबीचको संवाद र सहयोग महत्वपूर्ण रहेको चिकित्सकहरूको भनाइ छ।
प्रदेशहरूमा आत्महत्याका घटनाको वितरण
विगत १० वर्षमा कोशी प्रदेशमा सबैभन्दा बढी आत्महत्याका घटना भएको देखिएको छ भने कर्णाली प्रदेशमा सबैभन्दा कम घटना भएको प्रहरीको तथ्यांकमा उल्लेख छ।
आत्महत्याका माध्यमहरू
नेपालमा ३२ हजार ८ सय ७८ जनाले आत्महत्या गरेकोमा २६ हजार ६ सय ५० जनाले झुण्डिएर र ५ हजार ६ सय ८७ जनाले विष खाएर ज्यान लिएको प्रहरीको तथ्यांक छ।
पुरुषको आत्महत्या दर उच्च, महिलाको प्रयास बढी
आत्महत्याको तुलनामा पुरुषको दर बढी भए पनि महिलाले आत्महत्याको प्रयास गर्न चाहिं दुई गुणा बढी गर्ने गरेको प्रहरीले बताएको छ। यो तथ्यांकले मानसिक स्वास्थ्य समस्याहरूलाई गम्भीर रूपमा लिनुपर्ने देखाएको छ।
डब्ल्यूएचओको सुझाव
विश्व स्वास्थ्य संगठनले आत्महत्यालाई रोकथाम गर्न सकिने समस्याका रूपमा पहिचान गरेको छ। मानसिक स्वास्थ्यसम्बन्धी सेवाहरूलाई प्रभावकारी बनाउन र मानिसहरूलाई सहयोगका लागि तत्काल उपायहरू अवलम्बन गर्न डब्ल्यूएचओले सुझाव दिएको छ।
