काठमाडौं महानगरपालिकाभित्र प्रयोग हुने जारको पानीमा दिसाजन्य पदार्थ (कोलिफर्म) भेटिएको छ। महानगरपालिकाले गरेको परीक्षणमा तीन वटा कम्पनीका जारको पानीमा दिसाजन्य कोलिफर्म फेला परेको हो।
पानी परीक्षणको नतिजा
महानगरपालिकाले १० वटा कम्पनीको जारको पानी दुई चरणमा परीक्षण गरेको थियो। पहिलो चरणमा एक कम्पनीको पानीमा कोलिफर्म भेटियो भने दोस्रो चरणमा दुई कम्पनीको पानीमा दिसाजन्य पदार्थ भेटिएको हो।
कोलिफर्म भेटिएका कम्पनीहरू
पछिल्लो पटक १८ भदौमा महानगरले पिउने पानीको नमूना परीक्षणका लागि पाँच वटा कम्पनीको पानी काठमाडौं उपत्यका खानेपानी लिमिटेड (केयूकेएल) को ल्याबमा पठाएको थियो। परीक्षणमा ‘एक्वा पिस’ र ‘एक्वा टोखा’ कम्पनीहरूले उत्पादन गरेको पानीमा कोलिफर्म भेटिएको छ। पहिलो चरणको परीक्षणमा ‘एक्वा त्रिदेव’ नामक कम्पनीको पानीमा दिसाजन्य पदार्थ भेटिएको थियो।
कोलिफर्मको मात्रा
अनुगमन निरीक्षक डा. अवधेश झाले दिएको जानकारीअनुसार ‘एक्वा पिस’ जार कम्पनीको पानीमा प्रतिसय मिलिलिटरमा ८० फेकल कोलिफर्म भेटिएको छ भने ‘एक्वा टोखा’ मा ३० फेकल कोलिफर्म देखिएको हो। स्वास्थ्यको दृष्टिकोणले यो अत्यन्तै जोखिमपूर्ण मानिन्छ किनकि कोलिफर्म शून्य हुनुपर्ने हो।
कोलिफर्मको स्वास्थ्य जोखिम
कोलिफर्म दिसाजन्य पदार्थ मानिन्छ, जो मानिस वा पशुको दिशामा पाइन्छ। प्रशोधित पानीमा कोलिफर्म शून्य हुनु अनिवार्य छ, तर कतिपय जार कम्पनीहरूले सरसफाइ र पानी प्रशोधन प्रक्रियामा लापरवाही गर्दा पानीमा दिसाजन्य पदार्थ मिसिएको पाइएको हो। यस्तो पानी पिउनु स्वास्थ्यका लागि अत्यन्तै हानिकारक हुन्छ।
महानगरको कारबाही
यसअघि २५ साउनमा गरिएको परीक्षणमा ‘एक्वा त्रिदेव’ कम्पनीको पानीमा पनि दिसाजन्य पदार्थ भेटिएको थियो। महानगरले सो कम्पनीलाई २ लाख रुपैयाँ जरिवाना गरेको थियो।
सरसफाइ र प्रशोधन प्रक्रिया
महानगरका खाद्य प्राविधिक अनिल बस्नेतका अनुसार पानीको स्रोतमा सरसफाइ नभएको वा पानी प्रशोधन प्रक्रियामा समस्या आउँदा कोलिफर्म देखिन्छ। यसले पानीको गुणस्तरमा समस्या ल्याउने र स्वास्थ्यलाई जोखिममा पार्ने बताइएको छ।