क्यानडाको सरकारले भारतीय गृहमन्त्री अमित शाहको संलग्नतामा क्यानडामा बसेका शिख पृथकतावादीको हत्यामा संलग्न रहेको आरोप लगाएको छ। क्यानडाको संसदमा बोल्दै उप-विदेशमन्त्री डेभिड मोरिसनले यो दाबी गरेका हुन्। यस घटनाले भारत-क्यानडा सम्बन्धलाई थप तनावपूर्ण बनाएको छ।
हरदीप सिंह निज्जरको हत्या र भारतमाथि क्यानडाको आरोप
गत वर्ष जुन महिनामा क्यानडामा शिख नेता हरदीप सिंह निज्जरको हत्या भयो, जसको संलग्नतामा क्यानडाले भारतमाथि गम्भीर आरोप लगाउँदै आएको छ। क्यानडाका प्रधानमन्त्री जस्टिन ट्रुडोले निज्जरको हत्यामा भारत सरकारका एजेन्टको संलग्नता रहेको ठोस प्रमाण भएको दाबी गरेका थिए। यस विषयमा क्यानडा र भारतबीचको सम्बन्धमा केही समययता अस्वाभाविक तनाव देखिएको छ।
क्यानडाका लागि भारतीय कूटनीतिज्ञको निष्कासन
क्यानडामा भारतीय एजेन्ट र कूटनीतिज्ञहरूले शिख समुदायविरुद्ध आपराधिक गतिविधि गरेको आरोपमा, क्यानडाले क्यानडाका लागि भारतीय उच्च आयुक्त सञ्जयकुमार बर्मासहित ६ भारतीय कूटनीतिज्ञलाई निष्कासन गरेको छ। भारतले पनि क्यानडाका कार्यवाहक उच्च आयुक्त स्टिवार्ट ह्विलरसहित ६ क्यानडियन कूटनीतिज्ञलाई निष्कासन गरेको छ।
भारतीय गुप्तचर संस्था 'रअ' को संलग्नता र शाहसँगको सम्पर्क
क्यानडामा शिख समुदायविरुद्धको गतिविधिमा भारतीय गुप्तचर संस्था 'रअ' संलग्न रहेको आरोप लगाइएको छ। वासिङटन पोस्टका अनुसार, क्यानडामा रहेका भारतीय कूटनीतिज्ञहरूले शिखविरुद्धको जानकारी संकलन गरी गृहमन्त्री शाह र 'रअ' का वरिष्ठ अधिकारीलाई पठाउँथे र हमलाका लागि अनुमति माग्थे। अमित शाहको सहमतिमा यसरी प्राप्त जानकारीलाई हमलामा प्रयोग गर्ने गरिएको क्यानडाको दाबी छ।
बिस्नोई गिरोहको संलग्नता
वासिङटन पोस्टको रिपोर्ट अनुसार, बिस्नोई गिरोहलाई क्यानडामा हमलाका लागि परिचालन गरिएको थियो। बिस्नोई गुजरातमा कैदमा रहेर आपराधिक गतिविधि सञ्चालन गरिरहेको आरोप छ। महाराष्ट्रका पूर्वमन्त्री बाबा सिद्दिकीको हत्यामा समेत यो गिरोहको संलग्नता रहेको भनिन्छ। बिस्नोई गिरोहले क्यानडामा पनि प्रभाव जमाएको छ।
भारत-पश्चिमा देशमा गम्भीर आरोप: पहिलो घटना
भारतले यसअघि पाकिस्तान र नेपालजस्ता छिमेकी देशमा यस्ता हत्या र आपराधिक गतिविधि गराएको भनिए पनि, क्यानडामा यस्तो पहिलोपटक खुलेको हो। क्यानडाको यो आरोपले भारत र पश्चिमा देशहरूसँगको कूटनीतिक सम्बन्धलाई चुनौती दिने देखिएको छ।