जनकपुरधाम — छठ पर्वलाई मध्यनजर गर्दै यस वर्ष मधेस–प्रदेशको राजधानी जनकपुरधाममा करिब रु पाँच करोड बराबरको केरा भारतबाट आयात गरिएको छ। जनकपुर फलफूल तथा तरकारी व्यवसायी समितिका अध्यक्ष विश्वेश्वर यादवका अनुसार छठ पर्वमा व्रतालुहरूले केराको घरी अर्घका रूपमा भगवानलाई चढाउने परम्परा छ, जसका कारण यो फल विशेष मागमा रहन्छ। स्थानीय उत्पादनले माग पूरा गर्न नसक्दा हरेक वर्ष केरा आयात गर्नुपर्ने बाध्यता रहेको उनले बताए।
बढ्दो माग र मूल्यवृद्धि
अघिल्लो वर्षको तुलनामा यस वर्ष केराको मूल्य २० प्रतिशतले बढेको छ। सचिव भुवनेश्वर पूर्वेले जनाएअनुसार छठ पर्व मनाउनेहरूको सङ्ख्या वृद्धि भएकाले मागमा वृद्धि भएको हो। यही कारण, गत वर्षको तुलनामा २५–३० ट्रक बढी, अर्थात् कुल ८५ ट्रक केरा यस वर्ष जनकपुरधाम भित्र्याइएको छ।
भारत र नेपालबाट केरा आयात
जनकपुरधाममा गोपाल र वंशीभोग जातका केरा नेपालकै सप्तरीको भारदह, भान्टाबारी, इनरुवाबाट भित्र्याइन्छ। भारतको आसाम, गोहाटी, बंगाल, हाजिपुर, ठाकुरगञ्ज, र चम्पारणबाट मालभोग, मिरिचमान, र चिनी चम्पा जातका केरा मगाइन्छ।
व्यवसायीहरूका अनुसार केरा आयातको खर्च र मूल्य
अध्यक्ष यादवका अनुसार एक १० चक्काको ट्रकमा करिब एक हजार दुई सय घरी केरा जनकपुरसम्म ल्याउँदा रु छ लाख खर्च हुन्छ। बजारमा प्रतिघरी केराको मूल्य रु पाँच सयदेखि एक हजारसम्म पर्ने गर्दछ।
केरा उत्पादनको सम्भावना र चुनौती
नेपालमा केरा उत्पादनको पर्याप्त सम्भावना रहे पनि मागअनुसार उत्पादन हुन नसक्दा भारतबाट आयात गर्नुपर्ने अवस्था छ। साथै, भारतबाट आयात गरिएका केरा नेपाली केराभन्दा सस्तो पर्ने भएकाले सीमावर्ती क्षेत्रमा खासगरी आयात निर्भरता बढेको व्यवसायीहरूले जनाएका छन्।
