नेपाल र स्पेनबीच श्रम सम्झौताका लागि छलफलको प्रक्रिया सुरु भएको छ। श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयका सहायक प्रवक्ता उपसचिव कविराज उप्रेतीका अनुसार श्रम सम्झौताको मस्यौदा अन्तिम चरणमा पुगेको छ। उनले निकट भविष्यमा दुवै पक्षबीच छलफल गरेर समझदारीमा हस्ताक्षर गर्ने तयारी भइरहेको जानकारी दिएका छन्।
नेपाली नागरिकका लागि रोजगारीको अभाव
स्पेनमा विभिन्न माध्यमबाट पुगेका धेरै नेपाली नागरिक रोजगार नपाएर अलपत्र परेका छन्। स्पेनमा नेपालीहरुका लागि कस्ता र कति रोजगारका अवसरहरू उपलब्ध छन् भन्नेबारेमा श्रम मन्त्रालयसँग विस्तृत तथ्यांक छैन। यद्यपि, युरोपेली देशको रुपमा स्पेनसँग सम्भावित अवसरहरूको खोजी गर्न नेपालले श्रम सम्झौताको प्रक्रिया अघि बढाएको हो।
स्पेनमा नेपालीहरूको उपस्थितीको इतिहास
सन् २००० पछि नेपालीहरु स्पेनमा प्रवेश गर्न र बसोबास गर्न थालेका हुन्। नेपालमा भएको सशस्त्र द्वन्द्वको समयमा युरोपमा प्रवेश गर्ने नेपालीहरुको संख्या बढेको थियो। स्पेनमा रेसिडेन्सी कार्ड बनाइपछि परिवारका सदस्यहरुलाई पनि लैजान सकिने प्रावधानले नेपालीहरुलाई थप आकर्षित गरेको छ।
स्पेनमा नेपालीहरु संलग्न व्यवसाय र रोजगारी
वर्तमानमा स्पेनमा बसोबास गर्ने नेपालीहरु रेष्टुरेन्ट, हस्तकलाका सामान, गार्मेन्ट, किराना लगायतका व्यवसायमा संलग्न छन्। यस्तै, दैनिक मजदुरी, होटल र रेष्टुरेन्टको काम, सेल्स पर्सन, केयरगिभर, र इन्जिनियरिङ जस्ता क्षेत्रमा पनि उनीहरु कार्यरत छन्।
पोर्चुगलबाट स्पेन आकर्षण
अहिले रोमानिया, साइप्रस, क्रोएसिया, अष्ट्रिया, सर्बियाजस्ता देशमा सिजनल भिसामा गएका नेपालीहरु रेसिडेन्सी कार्ड बनाउन स्पेनतर्फ आकर्षित भएका छन्। यस्तै, पोर्चुगलमा एक/दुई वर्षमा टीआरसी कार्ड र ५–७ वर्षमा राहदानी बनाउन मिल्ने आप्रवासी नीतिले धेरैलाई पोर्चुगलमा तानेको थियो, तर पछिल्लो समयमा नयाँ नीतिले पोर्चुगलमा बसोबास गर्न कठिनाइ हुँदा स्पेनमा नेपालीहरुको रुचि बढेको हो।
स्पेनमा रेसिडेन्सी कार्डको चुनौती
स्पेनमा हाल तीन वर्षको बसोबास, पाँच वर्षको पुलिस रिपोर्ट, भाषा कक्षा प्रमाणपत्र, र रोजगारदातासँगको सम्झौताका आधारमा रेसिडेन्सी कार्ड पाइन्छ। तर, यो कार्ड प्राप्त गर्न तीन वर्ष बस्नुपर्ने भएकाले वैधानिक रुपमा काम गर्न नेपाली नागरिकहरुलाई चुनौती रहेको छ।
श्रम सम्झौता र सम्भावित ठगीका घटना
यसअघि जर्मनीसँग श्रम सम्झौता भएपनि नेपालीहरुले रोजगारको अवसर पाउन नसकेको भन्दै श्रम मन्त्रालयका अधिकारीले स्पेनसँगको श्रम सम्झौताको लाभ तत्काल नदेखिएको बताए। सम्झौताबाट लाभ नपाउने मात्र नभई त्यसका नाममा ठगीका घटनाहरु पनि हुनसक्ने भएकाले श्रमिकको सुरक्षा सुनिश्चित गर्न आवश्यक भएको धारणा व्यक्त गरेका छन्।